Slechts 46,5% van alle personen met een handicap of langdurige gezondheidsproblemen is aan het werk in een betaalde job (Steunpunt Werk, 2023). Nochtans is er een grote bereidheid om een bijdrage te leveren op de arbeidsmarkt. Hoe kunnen we de bestaande drempels verlagen, zodat mensen die willen en kunnen werken alle kansen krijgen om dat te doen? We gingen erover in gesprek met minister Rob Beenders.
Konekt en GTB nodigden minister Beenders (Gelijke Kansen, Personen met een handicap) en een aantal gelijkgestemde organisaties uit voor een voormiddag vol boeiende getuigenissen, goede praktijken en vruchtbare discussie. Konekt-collega Kurt Vanhauwaert vertelde over zijn traject van vrijwilliger naar betaald werknemer. Hij benadrukte dat inclusie begint in het onderwijs en welzijn, en dat personen met en zonder handicap al heel jong op 2 verschillende sporen worden gezet. “Vaak wordt vooral naar ons gekeken vanuit zorgstandpunt. Maar goed verzorgd is niet goed genoeg. Wij willen een kwaliteitsvol leven. En we hebben iets te bieden.”
Daarbij komt nog dat het systeem van betaald werk voor personen met een handicap enorm ingewikkeld is. ‘Is het wel mogelijk om betaald te werken als persoon met een handicap? En wat gebeurt er met mijn inkomen als ik stop met werken?’ Deze onzekerheid vormt een grote drempel op de weg naar betaald werk.
We hoorden ook getuigenissen van onder meer GRIP vzw, Ouders voor Inclusie, Konekteerder Jef Dolfyn, Werkburo, GTB en Colruyt. Zo kregen we het verhaal vanuit zo veel mogelijk verschillende perspectieven: personen met een handicap/ondersteuningsnood, werkgevers, jobcoaches, ... Samen brachten we niet alleen de hindernissen, maar ook de mogelijkheden in kaart. Die inzichten diepten we uit tijdens een boeiend gesprek.
↑ Foto's: Koen Malliet
De conclusies? Ten eerste hebben we nood aan een flexibel statuut dat inclusie binnen werk bevordert. Waar goede zorg niet het doel is, maar een basis om volwaardig te kunnen leven en werken. Van daaruit kan iemand kiezen om een actieve rol op te nemen op de arbeidsmarkt. Het statuut zorgt ervoor dat dat werk ook effectief loont.
Ten tweede moeten de mogelijkheden binnen werk inzichtelijk gemaakt worden, via duidelijke en toegankelijke informatie die breed gedeeld wordt binnen de betrokken organisaties (zoals DGHAN, VDAB). Momenteel is er veel lef nodig om het risico te nemen om betaald te gaan werken. Mensen die nu springen, hebben zich eerst heel uitgebreid geïnformeerd. Vaak zijn dat vooral witte, hoogopgeleide mensen. We moeten zorgen dat ook personen vanuit minder geprivilegieerde posities de weg vinden naar de arbeidsmarkt.
Ten derde vraagt een inclusieve arbeidsmarkt om een mindsetshift. We kijken nu vooral vanuit een ‘defectbril’ naar personen met een handicap. De focus ligt op het bieden van ondersteuning, niet op het stimuleren van talent. We moeten de stap zetten naar een krachtgerichte benadering, waar we eerst en vooral kijken naar de mogelijkheden.
Mensen met een handicap die willen en kunnen werken, moeten de mogelijkheid krijgen om dat te doen. Wil jij als bedrijf of organisatie meer mogelijkheden bieden, maar weet je niet goed waar te beginnen? Ons Expertisecentrum helpt je met veel plezier op weg!
Onze dank aan het kabinet van Minister Beenders, GTB, VDAB, FOD – DGHAN, Ouders voor Inclusie, Steunpunt voor Inclusie, Werkburo, Colruyt en de ervaringsdeskundigen die hun verhaal deelden.
